Ορίζοντας τις συγκρούσεις

Στην αρχαιότητα ο Ηράκλειτος θεωρούσε την “φιλονικία” χρήσιμη και δημιουργό της καλύτερης δυνατής αρμονίας. Οι σύγχρονες θεωρίες αποδέχονται τις συγκρούσεις ως αφορμή για αλλαγές, που με τη σειρά τους επιτρέπουν την εξέλιξη και ωρίμανση του κάθε ατόμου χωριστά και της οικογένειας συνολικά.
Oι συγκρούσεις είναι ένα αναπόφευκτο μέρος των ανθρώπινων σχέσεων και μια πραγματικότητα για όλα τα ανθρώπινα όντα που σχετίζονται. Είναι βαθιά ριζωμένες διαφορές συμφερόντων, αναγκών, πεποιθήσεων, θέσεων, αξιών, αποκλειόμενων επιθυμιών που εκφράζονται με ανοιχτή ή κρυφή αντιπαράθεση για την οποία δεν έχει βρεθεί αποτελεσματική λύση. Σχετίζεται με την ικανοποίηση βασικών αναγκών όπως να ανήκουμε κάπου, να μας ακούνε, να είμαστε ελεύθεροι.
Οι συγκρούσεις συνήθως συμβαίνουν εξαιτίας α) διαφορετικών προτεραιοτήτων, β) παρανοήσεων, φημών κτλ., γ) ανταγωνιστικών συναισθημάτων π.χ. κάποιος αισθάνεται ότι η συμπεριφορά ενός άλλου ατόμου σκόπιμα επιδιώκει να εμποδίσει την επίτευξη των στόχων του.
Οι συγκρούσεις, σύμφωνα με τη θεωρία των συγκρούσεων, είναι αποτέλεσμα φτωχής επικοινωνίας και δυσπιστίας. Σύμφωνα με τη θεωρία των ανθρώπινων σχέσεων είναι αποτέλεσμα κακών σχέσεων και μπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγές, άλλοτε θετικές και άλλοτε αρνητικές : μπορούν να είναι καταστροφικές ή εποικοδομητικές, να οδηγήσουν στην αδιαλλαξία ή σε υποχωρητικότητα και εγκατάλειψη μιας προσπάθεια ή στον εμπλουτισμό της σχέσης, τη διασαφήνιση της ταυτότητας και τέλος να δημιουργούν ευκαιρίες για πρόοδο και μάθηση και αυξημένη αντοχή και επιμονή απέναντι στην αντιπαλότητα. Όσο πιο νωρίς αντιμετωπίζεται μια σύγκρουση τόσο το καλύτερο, επειδή οι άνθρωποι έχουν ακόμα τον έλεγχο των συναισθημάτων τους.
Η ύπαρξη συγκρούσεων είναι βασικό κομμάτι στη διαδικασία ωρίμανσης των μελών μιας οικογένειας και των σχέσεών τους. Καθώς λοιπόν είναι αναπόφευκτες είναι απαραίτητο όχι μόνο να τις αναμένουμε, αλλά και να γνωρίζουμε με ποιο τρόπο μπορούμε να τις αντιμετωπίζουμε, εάν θέλουμε να έχουμε «υγιείς» οικογενειακές σχέσεις.

Γιατρεύοντας την καρδιά από τον εαυτό της

«Πρώτα πρώτα, ο έρωτας έχει το προνόμιο μιας αχρέωστης ερωτικής επιλογής. Το να αγαπιέμαι από κάποιον και να ανταποκρίνομαι στην αγάπη του, δεν έχει καμία σχέση με τις αρετές μου ή τις αρετές του.  Κανένα ιδιαίτερο προσόν ή ψυχική ευγένεια δε βαραίνει στην ερωτική επιλογή.  Μπορούμε να νιώσουμε το ίδιο ξέφρενο πάθος για ένα δειλό ή έναν ήρωα.  Έτσι, ακόμα και η δημοκρατικότερη κοινωνία δε θα μπορούσε ποτέ να διορθώσει αυτή τη θεμελιώδη αδικία που συνίσταται στο αυθαίρετο της ερωτικής επιλογής.  Ως προς αυτό, ο έρωτας αποτελεί μια κατάφωρη διάψευση όλων των ουτοπιών της δικαιοσύνης.  Μπορεί να φτάσει σε μεγαλειώδη ύψη ή να εκπέσει σε βάραθρα σιχαμερότητας, είναι εντελώς ξένος προς τις έννοιες της προόδου και της αξίας. Ο έρωτας του άλλου δεν είναι κάτι που το κερδίζω με την αξία μου, μου προσφέρεται δωρεάν σα μια ανείπωτη χάρη.  Το να θέλουμε να θεραπεύσουμε το συναίσθημα από τον ίδιο τον εαυτό του, από τη σκοτεινή πλευρά του, είναι σαν να θέλουμε να το στειρώσουμε.  Με την ικανότητά της να μεταμορφώνει ένα τυχαίο πλάσμα σε «πλάσμα ψυχής» (Προυστ), η καρδιά προσδίδει στο αγαπόμενο πρόσωπο, ακόμα και στο πιο ταπεινό, μια πληρότητα, ένα μεγαλείο που το ξεχωρίζει από τους κοινούς θνητούς. Χάρη στον έρωτά μου, το λατρεμένο πλάσμα γίνεται μια τρομακτική και ελεύθερη δύναμη που μάταια προσπαθώ να την εξημερώσω. Όσο περισσότερο προσκολλώμαι σε αυτό, τόσο περισσότερο απομακρύνεται από μένα, τόσο πιο απρόσιτο γίνεται, αποκτά διαστάσεις ασύλληπτες.

Αγαπώ σημαίνει παραχωρώ στον άλλο, με την πλήρη θέλησή μου, κάθε εξουσία επάνω μου, υποτάσσομαι στα καπρίτσια του, τίθεμαι κάτω από την κυριαρχία ενός δεσπότη ευμετάβολου όσο και γοητευτικού.  Με μια λέξη του, με μια ανάλογη αλλαγή της συμπεριφοράς του, ο αγαπημένος μπορεί να με ανεβάσει στα ουράνια ή να με ρίξει στα τάρταρα.  Όταν δενόμαστε με εκείνον ή με εκείνη, για τους οποίους δε γνωρίζουμε πια τίποτα άλλο παρά μόνο πως τους λατρεύουμε, τοποθετούμαστε σε κατάσταση τρωτότητας, εμφανιζόμαστε γυμνοί, ανυπεράσπιστοι.  Και στο μέτρο που οι σχέσεις μας με αυτό γίνονται όλο και πιο στενές, το αγαπημένο πλάσμα δε μεταμορφώνεται μόνο σε έναν ξένο, αλλά προπάντων αντιπροσωπεύει τη δυνατότητα τόσο της έκστασης όσο και της πτώσης. Ακούγοντάς το, λατρεύοντάς το, περιμένοντάς το, υποτασσόμαστε σε μια τελεσίδικη ετυμηγορία: γινόμαστε αποδεκτοί ή απορριπτόμαστε. Από αυτόν λοιπόν που αγαπώ περισσότερο, μπορώ να φοβάμαι και το χειρότερο: ο χαμός ή η φυγή του, που θα μου απόκοβε ένα ουσιαστικό τμήμα του εαυτού μου.  Ο έρωτας μας λυτρώνει από το αμάρτημα της ύπαρξης -όταν αποτυχαίνει, νιώθουμε συνθλιμμένοι από τη ματαιότητα της ζωής.  Το φρικιαστικό στην ερωτική οδύνη είναι πως τιμωρούμαστε, επειδή αγαπώντας τον άλλο, θελήσαμε ό,τι το καλό γι’ αυτόν.  Δεν πληρώνουμε για ένα σφάλμα, αλλά για μια μη αποδεκτή προσφορά.  Και αυτοί που απορρίπτονται στις εξετάσεις του έρωτα, δε μπορούν να προσφύγουν σε αναθεώρηση -δε μπορούν να ενοχοποιήσουν κανέναν άλλο και μένουν εγκαταλειμμένοι και αθόρυβοι.

Υπάρχει βεβαίως και η ευτυχία του έρωτα, η ευτυχία της συνενοχής, των μοιρασμένων δοκιμασιών, η ευτυχία να ξεφεύγεις από τα όρια του εαυτού και να εγκαταλείπεσαι με πλήρη εμπιστοσύνη στον άλλο, αλλά είναι μια ευτυχία που φέρει εντός της το σπέρμα του ίδιου του αφανισμού της, όταν εκφυλίζεται σε κυριακάτικη ηρεμία.  Φυσικά υπάρχει πάντα η δυνατότητα να εκθρονίσουμε τον άλλο από την περίοπτη θέση του, και με την υπερβολικά στενή συμβίωση να τον κάνουμε προβλέψιμο, τόσο οικείο όσο ένα έπιπλο ή ένα φυτό.  Όμως πρόκειται για μια θλιβερή εξέλιξη -και στους δεσμούς μας ταλαντευόμαστε ανάμεσα στο φόβο πως δεν ξέρουμε καθόλου τον άλλο και την απελπισία πως τον γνωρίζουμε υπερβολικά.  Η πρώτη πληγή που μας προκαλεί το αγαπημένο πρόσωπο είναι τότε που μας φαίνεται πλούσιο από έναν ισχυρό, γοητευτικό δυναμισμό που αδυνατούμε να το συλλάβουμε ή να τον παρακολουθήσουμε.  Υπάρχει μια δεύτερη πληγή που γεννιέται από την άκρα διαφάνεια του υπερβολικά ανθρώπινου, υπερβολικά προβλέψιμου άλλου που, χάνοντας την αλαζονεία, την αγριότητά του, έχασε ταυτόχρονα και κάθε θέλγητρο.  Σε αυτό το πεδίο η νίκη δεν ξεχωρίζει πια από την πανωλεθρία και ταλαντευόμαστε μονίμως ανάμεσα στη βιαιότητα του αγνώστου και τη γαλήνη του πολύ γνωστού.  Στην πρώτη περίπτωση, ο άλλος μου ξεφεύγει κι εγώ προσπαθώ απεγνωσμένα να τον προλάβω, στη δεύτερη του ξεφεύγω εγώ, στο μέτρο που αυτός μου έχει γίνει προσιτός, ενταγμένος στην καθημερινότητα της ζωής μου.  Είχα διαμελιστεί, απογειωθεί από τον ίδιο τον εαυτό μου, και να που συνέρχομαι, ξαναγίνομαι ακέραιος.  Αλλά ανταλλάσσοντας την αδυναμία με την ασφάλεια, έχασα και έναν απαραίτητο αναταραγμό.  Επειδή το πιο φριχτό απ’ όλα είναι η επιβίωση του ζευγαριού σε μια κατάσταση ήρεμου αυτοματισμού.  Μόλις λύσω το βασανιστικό αίνιγμα που αντιπροσωπεύει για μένα ο άλλος, τον πεζοποιώ: για να πάψω να βασανίζομαι από την υπερβολική του απόσταση, τον έκανα τόσο οικείο μου, ώστε τώρα υποφέρω από την ενοχλητική του εγγύτητα. Χθες ακόμα τον ένιωθα απόντα ως και τη στιγμή της πιο έντονης σαρκικής συνάφειας, και ζούσα με τον τρόμο της εγκατάλειψης -και να που έγινε προβλεπτός, σμικρυμένος σε ένα μηχανικό “αγάπη μου”, ανίκανος πια να με εκπλήξει.

Εννοείται πως όλοι οι έρωτές μας δεν είναι δυστυχισμένοι, όμως όλοι στοιχειώνονται από το φάσμα της εξαφάνισής τους.  Συνεπώς δεν υπάρχει λύση για τον ερωτικό πόνο: σαν τους αϋπνικούς, αρκούμαστε να αλλάζουμε πλευρό, να αιωρούμαστε ανάμεσα στη θλίψη του χωρισμού και τη θλίψη της μονοτονίας, ανάμεσα στην ευτυχία της έντασης και την ευτυχία του εφησυχασμού.  Δεν υπάρχει πάθος που να μην τρέφεται από την ανησυχία, και ο έρωτας δεν είναι παρά μια κατάσταση ευφορικής οδύνης, αβάσταχτη αλλά και θεϊκή συνάμα.  Αυτό είναι το παράδοξό του: είναι μια αγωνία που γεννά τη χαρά, μια απολαυστική σκλαβιά, ένα εξαίσιο κακό που η εξαφάνισή του μας σκοτώνει.  Όποιος δε διακινδυνεύει να υποφέρει δε θα μπορέσει ποτέ του να αγαπήσει.  Και μήπως ο πιο λεπτός ανατόμος των συμφορών του έρωτα και των συμφορών του μη-έρωτα δεν ήταν ένας άντρας, ο Μαρσέλ Προυστ;  Κανένα φύλο δεν έχει το αποκλειστικό προνόμιο του θάμβους και της απελπισίας -η πλήρης συναισθηματική μας προσήλωση σε ένα πλάσμα συνεπάγεται αγωνιώδεις αβεβαιότητες όσο και χαρές. Αγαπώ σημαίνει ζω μες στην αέναη συνύπαρξη του τρόμου και του θαύματος». 

P.Brucker, Απόσπασμα από το "Ο Πειρασμός της Αθωότητας"

Η τέχνη να έχεις πάντα δίκιο

... Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε σαν θέσφατο μια κοινή προκατάληψη, διότι οι περισσότεροι άνθρωποι συντάσσονται με τη θέση του Αριστοτέλη ότι μπορούμε να ισχυριστούμε ως σωστό αυτό που πιστεύουν οι πολλοί.
Δεν υπάρχει γνώμη, όσο παράλογη κι αν είναι που οι άνθρωποι να μην είναι έτοιμοι να την ασπαστούν μόλις πειστούν πως είναι κοινώς αποδεκτή. Το παράδειγμα των άλλων επηρεάζει τόσο τη σκέψη τους όσο και τις πράξεις τους. Είναι σαν πρόβατα που ακολουθούν τον αρχηγό του κοπαδιού όπου τους οδηγήσει. Θα προτιμούσαν να τον ακολουθήσουν στο θάνατο παρά να σκεφτούν από μόνοι τους.
Είναι πολύ περίεργο που η γενική απήχηση μιας γνώμης έχει για τους ανθρώπους τόση βαρύτητα. Η ίδια τους η εμπειρία είναι σε θέση να τους διδάξει πως η αποδοχή μια γνώμης γίνεται ακριτα και είναι αποτέλεσμα μίμησης. Παρόλα αυτά οι ίδιοι δεν το αντιλαμβάνονται ποτέ, καθώς δεν κατέχουν αυτογνωσία . μόνο οι εκλεκτοί σύμφωνα με τον Πλάτωνα : ‘ τις πολλοίς πολλά δοκεί» , που σημαίνει πως ο κόσμος μπορεί να σκέφτεται αμέτρητες ανοησίες, και δεν είναι δυνατό ν ασχοληθούμε με όλες.
Για να μιλήσουμε με σοβαρότητα η γενική απήχηση μιας γνώμης δεν αποτελεί απόδειξη. Στην πραγματικότητα, δεν καθιστά καν πιθανή την ορθότητά της.
Όσοι ισχυρίζονται το αντίθετο πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα παρακάτω:

• Σε βάθος χρόνου μια κοινώς αποδεκτή γνώμη χάνει την ισχύ της, διαφορετικά θα έπρεπε να αποκαταστήσουμε όλες τις παλαιότερες λανθασμένες απόψεις που κάποτε θεωρούνταν ως κοινά αποδεκτές αλήθειες. Για παράδειγμα θα έπρεπε να επαναφέρουμε το σύστημα του Πτολεμαίου ή να καθιερωθεί ξανά ο καθολικισμός στις προτεσταντικές χώρες.
• Το ίδιο αποτέλεσμα έχει και η φυσική απόσταση, αλλιώς μια συναφής κοινώς αποδεκτή γνώμη των υποστηρικτών του βουδισμού, του χριστιανισμού και του Ισλάμ, θα τους έφερνε σε δύσκολη θέση

Αν εξετάσουμε το θέμα διεξοδικά , θα δούμε πως αυτό που αποκαλούμε κοινώς αποδεκτή γνώμη δεν είναι παρά η γνώμη 2 ή 3 ατόμων. Αν μπορούσαμε να παρακολουθήσουμε την πραγματική διαδικασία γέννησης μιας γνώμης, δεν θα είχαμε γι αυτό την παραμικρή αμφιβολία.
Θα ανακαλύπταμε ότι δεν είναι παρά 2 ή 3 άνθρωποι που δέχτηκαν, προώθησαν και υποστήριξαν την άποψη την 1η φορά, κι ότι οι υπόλοιποι πίστεψαν αφελώς πως οι 2-3 αυτοί άνθρωποι την είχαν εξετάσει εξονυχιστικά προτού τη διαδώσουν. Ύστερα αποδέχτηκαν τη γνώμη αυτοί μερικοί επιπλέον, οι οποίοι ήταν πεπεισμένοι εξαρχής πως οι άνθρωποι που την διέδωσαν είχαν την απαραίτητη κατάρτιση. Στη συνέχεια σ αυτούς βασίστηκαν πολλοί άλλοι , που από οκνηρία προτίμησαν να πιστέψουν κάτι χωρίς δεύτερη σκέψη παρά να κοπιάσουν εξετάζοντας οι ίδιοι το ζήτημα. Έτσι ο αριθμός των νωθρών και εύπιστων υποστηρικτών μεγάλωσε μέρα με τη μέρα. Μόλις η συγκεκριμένη άποψη κέρδισε ευρεία υποστήριξη , οι υπόλοιποι που αποφάσισαν να την ενστερνιστούν απέδωσαν τη μεγάλη της απήχηση στην ορθότητά της . Τότε όσοι είχαν απομείνει αναγκάστηκαν να αποδεχτούν ότι ήταν πλέον κοινώς αποδεκτό, προκειμένου να μην θεωρηθούν ταραξίες που απαρνιούνται τις γενικώς παραδεδεγμένες απόψεις, ή θρασείς , που θεωρούν ότι είναι πιο έξυπνοι απ όλους τους άλλους.
Όταν μια γνώμη φτάνει σ αυτό το βαθμό αποδοχής η συγκατάνευση αποτελεί πλέον καθήκον. Από το σημείο αυτό και στο εξής οι λίγοι που είναι ικανοί να κρίνουν θα σιωπήσουν. Μιλούν μόνο όσοι είναι παντελώς ανίκανοι να σχηματίσουν οποιαδήποτε γνώμη ή κρίση , αφού παπαγαλίζουν απλώς τις απόψεις των άλλων. Ωστόσο υπερασπίζονται τις συγκεκριμένες απόψεις με υπερβάλλοντα ζήλο και μισαλλοδοξία, καθώς αυτό που απεχθάνονται στους ανθρώπους με διαφορετικό τρόπο από το δικό τους δεν είναι τόσο οι διαφορετικές τους κρίσεις, όσο η τόλμη να θέλουν να σχηματίσουν τη δική τους άποψη. Εν ολίγοις , ελάχιστοι είναι ικανοί να σκεφτούν, όλοι όμως θέλουν να έχουν άποψη. Συνεπώς δεν απομένει παρά να ενστερνιστούν έτοιμες απόψεις άλλων αντί να σχηματίσουν τις δικές τους.
Εφόσον αυτό συμβαίνει, τι αξία έχει μια γνώμη, ακόμη κι αν έχει εκατοντάδες χιλιάδες υποστηρικτές?
Δεν είναι περισσότερο τεκμηριωμένη από ένα ιστορικό γεγονός καταγεγραμμένο από 100 ιστορικούς, οι οποίοι αποδεικνύεται πως έχουν αντιγράψει ο ένας από τον άλλο, η άποψη στο τέλος μπορεί ν αποδοθεί σ ένα και μόνο άτομο. Άλλα θα πω εγώ, άλλα εσύ κι άλλα κάποιος άλλος. Δεν πρόκειται για τίποτα περισσότερο από μια σειρά ισχυρισμών.

Το παραπάνω κείμενο είναι απόσπασμα από το βιβλίο: “η τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο”

Πηγή : www.antikleidi.wordpress.com

Ο σκοπός στη ζωή, το πιο φθηνό «φάρμακο» κατά άνοιας και Αλτσχάιμερ

Το να έχει ο άνθρωπος ένα σταθερό σκοπό στη ζωή του, μπορεί να τον προστατεύσει καλύτερα από την άνοια και το Αλτσχάιμερ όσο περνάνε τα χρόνια, σύμφωνα με μία νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που δείχνει ότι οι ηλικιωμένοι πρέπει να μην έχουν απάθεια και κατάθλιψη, αλλά, αντίθετα, να αισθάνονται ότι ζουν για κάποιο σκοπό.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια Πατρίτσια Μπόιλ της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Ρας του Σικάγο, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο ψυχιατρικό περιοδικό "Archives of General Psychiatry" του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου, διαπίστωσαν ότι, για κάποιο λόγο, όσοι άνθρωποι αισθάνονται περισσότερο από τους άλλους ότι έχουν ένα σκοπό στη ζωή τους, είναι αυτοί που, ακόμα κι αν έχουν στον εγκέφαλό τους τα φυσικά σημάδια της άνοιας και του Αλτσχάιμερ, τα καταφέρνουν καλύτερα να μην επηρεάζονται αρνητικά από αυτά.
Οι ερευνητές μελέτησαν τα τεστ που είχαν δοθεί σε περίπου 250 ηλικιωμένους, οι οποίοι αργότερα πέθαναν και οι εγκέφαλοί τους ελέγχθηκαν μέσω νεκροψίας για να διαπιστωθεί σε ποιο βαθμό ήταν προχωρημένη η εξάπλωση των σημαδιών της άνοιας.
Προτού οι συμμετέχοντες πεθάνουν, οι ερευνητές τούς είχαν ζητήσει να προσδιορίσουν κατά πόσο αισθάνονται ότι έχουν ένα σκοπό στη ζωή τους και αν βρίσκουν συγκεκριμένο νόημα σε αυτήν. Η ύπαρξη στόχου θεωρείται από τους ψυχολόγους δείκτης ψυχικής υγείας και ικανοποίησης στη προσωπική ζωή. Έδωσαν ένα ψυχολογικό τεστ στους ηλικιωμένους από το οποίο αξιολόγησαν σε ποιο βαθμό οι τελευταίοι όντως αισθάνονταν ότι ζουν για κάποιο σκοπό. Η μεταθανάτια μελέτη του εγκεφάλου των ατόμων αυτών επέτρεψε στους επιστήμονες να συσχετίσουν το ψυχικό βίωμα καθενός, όσον αφορά το σκοπό και την αξία της ζωής του, με την μεταθανάτια κατάσταση του εγκεφάλου του.
Όπως διαπιστώθηκε, ακόμα και ανάμεσα σε εκείνους τους ηλικιωμένους που είχαν πολλά σημάδια άνοιας (τις χαρακτηριστικές «πλάκες» που προκαλούν το θάνατο των νευρωνικών εγκεφαλικών κυττάρων), όσοι, όσο ζούσαν, αισθάνονταν ότι είχαν ένα σκοπό, ήσαν αυτοί που επηρεάζονταν λιγότερο αρνητικά από την πρόοδο της νευροεκφυλιστικής νόσου και τη σταδιακή έκπτωση των νοητικών λειτουργιών τους.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι, κατά μέσο όρο, τα άτομα μ’ ένα σκοπό στη ζωή τους είχαν περίπου 30% βραδύτερη επιδείνωση των νοητικών λειτουργιών τους σε σχέση με όσους σε μικρό μόνο βαθμό θεωρούσαν ότι ζούσαν για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό. Δεν είναι ακόμα σαφές για ποιο λόγο και μέσα από ποιο βιολογικό μηχανισμό ο σκοπός στη ζωή συσχετίζεται με την καλύτερη υγεία του εγκεφάλου στα γεράματα. Εξάλλου, από την μελέτη προκύπτει ότι οι πιο μορφωμένοι φαίνεται να είναι πιο ικανοί στο να επιβραδύνουν την άνοια.

www.agelioforos.gr

7 τύποι προσωπικότητας

Η προσωπικότητα, στοιχεία της οποίας μπορεί να είναι η πίστη, η αισιοδοξία ή απαισιοδοξία, η αδυναμία ή η δύναμη, η υψηλή ή χαμηλή αυτοπεποίθηση, σίγουρα επηρεάζει την πορεία όλων των ανθρώπων και τις επιλογές τους. Μπορεί κανείς, όταν δει πως κάποια από τα στοιχεία της προσωπικότητάς του, του είναι τόσο ενοχλητικά ώστε να μην μπορεί να κάνει στενές σχέσεις, ή δεν μπορεί να αποφύγει εξαρτήσεις ή βάζει ο ίδιος τον εαυτό του συχνά σε κίνδυνο, να ζητήσει τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχολόγου και να κάνει την αρχή σε μια προσπάθεια να μάθει καλύτερα τον εαυτό του και τα κίνητρα που τον οδηγούν σε αποφάσεις και συμπεριφορές που τελικά δεν τον ωφελούν. Η σκληρή δουλειά με τον εαυτό μας, με τη βοήθεια του σωστού ψυχολόγου πάντα οδηγεί σε μια καλύτερη αυτογνωσία και μπορούμε να βελτιώσουμε τη ζωή μας.
Παρακάτω θα παραθέσουμε τους επτά τύπους προσωπικότητας (κατά Kohana και Birbing), οι οποίες δεν είναι σε καμιά περίπτωση παθολογικές, αλλά μπορούν να γίνουν εφόσον οξυνθούν κάποιες δυσάρεστες εσωτερικές μας ενορμήσεις. Κάθε μία από αυτές τις προσωπικότητες μπορεί να νοσήσει γι’ αυτό και αναφέρουμε και τους σχετικούς όρους ώστε να μπορεί κανείς να είναι ενήμερος για το μέχρι πού μπορεί να φτάσει ένα είδος προσωπικότητας όταν δεν βγάλουμε από μέσα μας αυτά που μας κάνουν δυστυχισμένους.
  i) Στοματική, Υπεραπαιτητική, Εξαρτημενη
 ii) Τακτική, Ελεγχόμενη, Ψυχαναγκαστική, Καταναγκαστική
iii) Μακροχρόνια βασανισμένη, αυτοθυσιαζόμενη
iv) Υπερβολικά συναισθηματική, σαγηνευτική, δραματική
 v) Επιφυλακτική, καχύποπτη και φιλονική  (ή παρανοειδής)
vi) Με έντονα συναισθήματα ανωτερότητας και υπεροψίας, ναρκισσιστική
vii) Απομονωμένη και απόμακρη (σχιζοειδή) προσωπικότητα

www.anew.gr

Απομονωμένη και απόμακρη (σχιζοειδή) προσωπικότητα

Σε αυτό τον τύπο προσωπικότητας τα άτομα είναι απόμακρα, συγκρατημένα και δεν αναμιγνύονται στα καθημερινά προβλήματα των άλλων ανθρώπων. Δεν είναι καθόλου εκφραστικά άτομα και αυτό είναι ένα πρόβλημα στην επικοινωνία τους με τους άλλους και στις καθημερινές τους επαφές και διαπραγματεύσεις. Είναι ήσυχα, απόμακρα και στην πραγματική τους ουσία ακοινώνητα. Φαίνεται ότι ακολουθούν τη δική τους πορεία ζωής χωρίς συναισθηματικές σχέσεις με τους άλλους και χωρίς να ενδιαφέρονται για τις επιτυχίες των άλλων. Κάτω από αυτή όμως την επιφάνεια κρύβεται ένας πολύ ευαίσθητος, εύθραυστος και χωρίς προσαρμοστικότητα άνθρωπος, του οποίου η ισορροπία μπορεί να «αναποδογυρίσει» με την παραμικρή δυσκολία στις διαπροσωπικές σχέσεις. Η απομόνωση που επιζητά και τελικά επιτυγχάνει αντιπροσωπεύει την προστατευτική άρνηση των επικίνδυνα επώδυνων εμπειριών. Συνήθως τα ενδιαφέροντα και οι ασχολίες τους είναι μοναχικές και η εργασία τους μη ανταγωνιστική, δίχως μεγάλη διαπροσωπική επαφή. Στην ομάδα αυτή ανήκουν και εγωκεντρικά άτομα που ενασχολούνται φανατικά με περίεργες δίαιτες, υγιεινή διατροφή, θρησκευτικά ή πολιτικά κινήματα, ντύνονται παράξενα κ.ά. 
Συνήθως η παιδική τους ηλικία χαρακτηρίζεται από μια σειρά από αποτυχίες και απογοητεύσεις στην προσπάθεια να δημιουργήσουν στενή σχέση με τους γονείς τους, αδυναμία που τους ακολουθεί και τους οδηγεί να αποφεύγουν τη δημιουργία στενών σχέσεων με τους άλλους ανθρώπους. Ψυχαναλυτικά θεωρείται ότι αποχωρισμοί από τη μητέρα, η έλλειψη μιας σταθερής φροντίδας συμβάλλουν στην ανάπτυξη μιας τέτοιας προσωπικότητας. Το άτομο αυτό αναζητά ικανοποίηση και παρηγοριά μέσα από τον εαυτό του. Τα προβλήματα που εισβάλλουν μέσα σε αυτό το σύστημα που έχει φτιάξει, απειλούν την εύθραυστη ισορροπία του. Το άτομο αντιδρά με επίταση των βασικών αμυντικών του μηχανισμών και γίνεται πιο απαθής και απόμακρος.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να σεβαστούμε την έλλειψη κοινωνικότητας και να μην τον πιέσουμε να γίνει πιο κοινωνικός για να τον βοηθήσουμε να διατηρήσει την ισορροπία του.

Με έντονα συναισθήματα ανωτερότητας και υπεροψίας, ναρκισσιστική προσωπικότητα

Τα άτομα αυτά βλέπουν τον εαυτό τους ως πολύ δυνατό και σπουδαίο και τα κύρια χαρακτηριστικά τους είναι η ματαιοδοξία, το αίσθημα του μεγαλείου και η ανωτερότητα που νιώθουν. Τα χαρακτηριστικά αυτά όμως είναι συνήθως αντίδραση σε βαθύτερες αμφιβολίες για την αξία τους ως άτομα.
Όταν έχουν προβλήματα προσπαθούν να βρουν ή παριστάνουν ότι βρήκαν μόνο αντάξιούς τους ανταγωνιστές ή αντίζηλους. Κοιτούν αφ’ υψηλού τα άτομα που είναι χαμηλά στην ιεραρχία ή δεν έχουν κάποιο αξίωμα ή θέση, και ανταγωνίζονται ακόμα και τα υψηλά ιστάμενα ή πεπειραμένα άτομα που συναντούν στο δρόμο τους. Μπορεί να γίνουν ιδιαίτερα ενοχλητικοί με την ευκολία με την οποία χάνουν την εμπιστοσύνη τους στους άλλους ή τους ταπεινώνουν για ασήμαντα λάθη.
Τα προβλήματα αποτελούν για τα άτομα αυτά άμεση απειλή για τη μεγαλειώδη εικόνα τους και γι’ αυτό προτιμούν να τα κρύβουν πολύ καλά ακόμα και από τα κοντινά τους πρόσωπα για να μη νιώσουν τον οίκτο ή πως οι άλλοι τους θεωρούν αδύναμους. Γι’ αυτό και η ανάγκη τους να φανούν σπουδαίοι συνεχώς θα επιτείνεται με τα χρόνια.
Πρέπει να τους αναγνωρίζεται ως ένα βαθμό η σημαντικότητά τους, χωρίς όμως να υποσκελισθεί η σημαντικότητα των άλλων.

Μακροχρόνια βασανισμένη, αυτοθυσιαζόμενη

Τα άτομα με αυτήν την προσωπικότητα έχουν επαναλαμβανόμενο ιστορικό με βάσανα, αρρώστιες, κακοτυχίες, αναποδιές και γενικότερα αποτυχίες. Συχνά τα ίδια τα άτομα αυτά τα αποδίδουν στην κακή τους τύχη. Ψάχνοντας καλύτερα θα διαπιστώσουμε πως τα άτομα αυτά συνήθως προκαλούν μόνοι τους τα προβλήματα αυτά, είτε πέφτοντας συνεχώς σε δύσκολες καταστάσεις, είτε αντιδρώντας υπερβολικά έντονα σε δυσάρεστες καταστάσεις λόγω υπέρμετρης ευαισθησίας. Οι άνθρωποι αυτοί αδιαφορούν για τη δική τους άνεση και υπηρετούν τους άλλους ανθρώπους. Συχνά όμως παρουσιάζουν τα βάσανά τους με τρόπο ιδιαίτερα επιδεικτικό. Συνήθως προκαλούν συμπάθεια και επιδοκιμασία, μπορεί όμως να προκαλέσουν και αμηχανία ή εκνευρισμό στους άλλους. Ο πόνος συνδέεται στενά με την ευχαρίστηση, τόσο ψυχολογία όσο και σωματικά, καθώς όταν πονάμε συνήθως οι άλλοι μας προσέχουν και μας φροντίζουν, ή τουλάχιστον αυτό έχουμε μάθει από μικρά. Πολλά άτομα έχουν επίσης μια ασυνείδητη ανάγκη για τιμωρία προκειμένου να ανακουφίσουν ασυνείδητα αισθήματα ενοχής, οπότε ο πόνος και οι αναποδιές έρχονται ως εξιλέωση.
Ψυχαναλυτικά η καταπιεστική ανατροφή του παιδιού που το κάνει να νιώθει ένοχο με το παραμικρό και δεν του επιτρέπει να εκφράσει το θυμό του, θεωρείται ότι συμβάλλει στην ανάπτυξη τέτοιας προσωπικότητας. Επίσης, ενοχοποιούνται το ξύλο που μπορεί σε ορισμένα παιδιά να προκαλέσει διέγερση χρωματισμένη με ευχαρίστηση ή η ύπαρξη ενός γονιού που τιμωρεί και μετά για να εξιλεωθεί προσφέρει ευχαρίστηση. Προσκόλληση σε ένα επιθετικό ή σαδιστικό γονιό μπορεί να οδηγήσει σε αναζήτηση σχέσεων με παρόμοιους ανθρώπους.
Η βασική ανάγκη των ατόμων αυτών είναι να κερδίσουν αγάπη, φροντίδα και αποδοχή, αλλά αισθάνονται ένοχοι να τα δεχτούν χωρίς αυτοθυσία. Έτσι τα άτομα αυτά όταν έχουν προβλήματα τονίζουν συνέχεια το πόσο υποφέρουν γιατί μόνο έτσι πιστεύουν ασυνείδητα ότι δικαιούνται τη φροντίδα και την αγάπη. Όσο κι αν προσπαθεί το περιβάλλον τους να τους πείσει πως όλα θα πάνε καλά, εκείνοι παραπονιούνται περισσότερο, με αποτέλεσμα να προκαλούν εκνευρισμό στους άλλους. Τα άτομα αυτά νιώθουν ένοχα να δεχθούν τη βελτίωση στη ζωή τους γιατί έχουν μάθει μόνο να υποφέρουν.
Ο μόνος τρόπος για να τους ανακουφίσουμε είναι να παρουσιάσουμε την προσπάθεια για βοήθεια ως ένα αγώνα που θα πρέπει να κάνουν και οι ίδιοι προσπάθεια, για να νιώθουν πως συνεχίζουν να προσφέρουν.