Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2012

Ότι κρύβεται πίσω από τις μάσκες


H λέξη μάσκα ετυμολογικά προέρχεται από το λατινικό masca, που σημαίνει προσωπίδα, προσωπείο. Συνδέεται με έναν εννοιολογικό πλούτο και πληθώρα δυνατοτήτων : αποκρύπτει και αποκαλύπτει, µεταµορφώνει, προκαλεί τρόµο, θαυµασµό, προστατεύει τον χρήστη, αποτρέπει το ανεπιθύµητο. Μεταφορικά αυτός που φοράει μάσκα είναι ο υποκριτής, ο απατεώνας, ο κακοήθης.
Παραπέμπει στη μεταμφίεση του προσώπου σε κάτι άλλο από αυτό που πραγματικά είναι, δηλαδή στην απόκρυψη της αληθινής ταυτότητάς του και στην απόκτηση μιας άλλη. Ο άνθρωπος φορώντας μια μάσκα επιδιώκει να μεταμορφωθεί, να μιμηθεί σε εμφάνιση, ένα πρόσωπο (ή ζώο ή ακόμη και θεό) που επιθυμεί να ταυτιστεί μαζί του και να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητές του π.χ. φορώντας μια μάσκα λύκου γίνεται λύκος. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε το προσωπείο που αποκτά ο άνθρωπος με κάτι ψεύτικο, μια εικονική πραγματικότητα (αν χρησιμοποιήσουμε την ορολογία του διαδικτύου).
Η μεταμφίεση αυτή συνδέεται με ζητήματα που προκαλούν στον άνθρωπο άγχος, φόβο, ανησυχία και απελευθερώνουν από τις κοινωνικές νόρμες. Η μάσκα μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο προσαρμογής και επικοινωνίας, ένα είδος φιλτραρίσματος, σε διάφορες κοινωνικές απαιτήσεις, να μεταμορφώσει το ντροπαλό, δειλό, μοναχικό τύπο δίχως αυτοπεποίθηση, ανίκανο να εξωτερικεύσει τα πραγματικά του συναισθήματα (το μίσος, την αγανάκτηση, τον έρωτα και την αγάπη). Επίσης συμβάλλει στη διακωμώδηση, τη γελοιοποίηση ή το χλευασμό του ίδιου του εαυτού ή των άλλων. Τέλος χρησιμεύει ώστε να εξουδετερώσει το ρίσκο κάποιων αμφιλεγόμενων σκέψεων ή πράξεων, να προστατεύσει δηλαδή την υπόληψή του ανθρώπου από την αρνητική κριτική.
Η μάσκα μπορεί να λειτουργήσει ως προστασία, με το να επιτρέψει τον άνθρωπο να γίνει ένας άλλος, µε σκοπό να ξεφύγει από τους ίδιους του περιορισμούς. Όλοι οι άνθρωποι, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο, διαλέγουν να φορέσουν πολλές και διαφορετικές μάσκες στην καθημερινότητά τους, με σκοπό να βουτήξουν στο ποτάμι της ζωής, να κολυμπήσουν με όλες του τις δυνάμεις και να ανταπεξέλθουν σε καταστάσεις που χρειάζεται να προστατέψουν τον εαυτό τους. Για παράδειγμα όταν ένα άτομο περνά μια δύσκολη φάση στη ζωή του και νιώθει ευάλωτος και το αίσθημα της ανασφάλειας και απελπισίας, ή καλείται στον εργασιακό χώρο να εμφανίσει έναν τελείως διαφορετικό εαυτό, για να βάλει τα πράγματα σε μια σειρά.
Όταν ο άνθρωπος έχει επίγνωση αυτών των μασκών (προσωπείων) που χρησιμοποιεί, δεν ζει στην ψευδαίσθηση ότι είναι ένας άλλος. Με την προσωπική εξέλιξη και ωρίμανση και την κατανόηση του εαυτού, ο άνθρωπος αισθάνεται όλο και λιγότερο την ανάγκη να χρησιμοποιεί προσωπεία και να συμπεριφέρεται ως πραγματικό πρόσωπο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σκέφτομαι ότι :